შესავალი
საქართველოს იმედის ხატს, სხვა წმინდანებთან ერთად, ცამეტი ასურელი მამაც ამშვენებს. ისინი საქართველოში ძნელბედობის ჟამს მოვიდნენ. თავიანთი ლოცვითა და მოღვაწეობით გააძლიერეს და განამტკიცეს ქვეყანა. ახლაც არანაკლები განსაცდელის წინაშე დგას ჩვენი სამშობლო, ამიტომ გვმართებს ამ წმინდა მამების წინაშე ლოცვა, გვმართებს, მეტი ვიცოდეთ მათ შესახებ. „საქართველოს იმედის“ წიგნების სერიაში ამ მამების ცხოვრებას 3 წიგნი დაეთმობა. ამ წიგნში ცამეტი ასურელი მამის საქართველოში შემოსვლის ისტორიულ მნიშვნელობაზე, მათ ღვაწლსა და წმინდა ცხოვრებაზე გიამბობთ. მომდევნო 2 წიგნი კი უფრო ვრცლად მოგითხრობთ ღირსი შიო მღვიმელისა და ღირსი დავით გარეჯელის, მათი სავანეების შესახებ. მათი ლოცვა-კურთხევა არ მოაკლოს უფალმა ქართველ ერს და სრულიად საქართველოს.
ქართველმა ხალხმა ქრისტიან ერად ჩამოყალიბების ეკლიანი გზა განვლო. დასაბამიდან ათასგვარი ხერხით ცდილობდა მტერი, გამოეცალა ჩვენთვის საყრდენი ძალა - მართლმადიდებლობა. წმინდა ილია მართალი ბრძანებს: „ქართველმა ქრისტიანობას შეუერთა მამული და ეროვნება. ეს სამი ერთმანეთის ღირსი საგანი ისე ჩაიწნენ, ისე ჩაქსოვდნენ ერთმანეთში, რომ რჯულის დაცვა საქართველოს მიწა-წყლის დაცვად გარდაიქმნა და მიწა-წყლის დაცვა - რჯულის დაცვად. რჯული ჩვენი მამულის, ჩვენი ეროვნების ხმლად იქცა ზედმიწევისთვის და ფარად ზედმოსულთათვის“. მტერი კი მრავლად გვყავდა.
არც VI საუკუნე ყოფილა გამონაკლისი. ამ დროს ქართლში, ერთი მხრივ, დამპყრობელი სპარსელები ათასგვარი ხერხით აიძულებდნენ ქართველებს ცეცხლთაყვანისმცემლობაზე გადასულიყვნენ, მეორე მხრივ კი, მონოფიზიტობა ცდილობდა ფეხის მოკიდებას მოციქულთა და მოციქულთა სწორის, წმინდა ნინოს მიერ ქრისტიანობასთან ნაზიარებ ივერიაში. უფალი ძნელბედობის ჟამს უნუგეშოდ არ ტოვებდა მრავალჭირნახულ საქართველოს - ასურეთიდან წმინდა იოანე ზედაზნელი, თორმეტ მოწაფესთან ერთად, ღვთისმშობლის ლოცვა-კურთხევით წარმოგზავნა ქართველთა სარწმუნოებაში განსამტკიცებლად.
შეიძლება ითქვას, რომ VI ს-ში საქართველოს ეკლესიის მატიანეში ახალი ფურცელი ჩაიწერა - სირიის ქალაქ ანტიოქიიდან ივერიაში მოვიდნენ მისიონერი ბერები წმინდა იოანეს მეთაურობით. საქართველოს ცხოვრებაში სირიას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა. იგი შედიოდა აღმოსავლეთის იმ რეგიონში, სადაც კაცობრიობის სიცოცხლე ჩაისახა. სირიის მთებში, რომლებზეც, კავკასიის მთებივით, უამრავი თქმულება შემოინახა ხალხის მეხსიერებამ, კაცობრიობის პირველი მოწამის - მამამთავარ ადამის ძის, ძმის მიერ მოკლული აბელის გვამი დაიკრძალა.
ქრისტეს მოწაფეებს პირველად ანტიოქიაში ეწოდათ ქრისტიანები. ამ ქალაქის მახლობლად, შავ მთასა და საკვირველ მთაზე ჯერ კიდევ ქრისტიანობის გარიჟრაჟზე აღმოცენდა მკაცრი წესდებითა და მაღალი სულიერი მოღვაწეობით გამორჩეული მონაზვნობა. სირიაში წარმოიშვა მონაზვნობის განსაკუთრებული სახე - მესვეტეობა. სირიის უდაბნოებში იმყოფებოდნენ ბერები, რომელთაც თვითნებური სიღატაკის განსაკუთრებული სახე - მძოვრობა აირჩიეს. მძოვარნი უდაბნოებში დაეხეტებოდნენ, თავიანთი სენაკებიც კი არ ჰქონდათ, იკვებებოდნენ ბალახითა და მცენარეთა ფესვებით, სადაც დაუღამდებოდათ, იქ ფოთლებითა და ტოტებით სახელდახელოდ აკეთებდნენ კარავს ღამის გასათევად, ზოგჯერ ხეთა ფუღუროებს ან მხეცების ბუნაგებს აფარებდნენ თავს.
ივერიის გაქრისტიანების შემდეგ ანტიოქიის პატრიარქმა, წმინდა ესტატემ, საქართველოს ეკლესიის იერარქია დააწესა. საქართველოს პირველი კათალიკოსი მეფე ვახტანგ გორგასლის მიერ ანტიოქიიდან მოწვეული ეპისკოპოსი პეტრე გახდა. ქართველი ახალგაზრდები ანტიოქიისა და ნიზიბიის საღვთისმეტყველო სკოლებში სწავლობდნენ. შავ მთაზე V საუკუნეში იმყოფებოდნენ ქართველი ბერები. პალესტინურ-სირიულმა ტრადიციამ ბეჭედი დაასვა ქართულ საღვთისმსახურო წესებს და საეკლესიო ხელოვნებას. არსებობს ცნობა, რომ ძველი აღთქმის წიგნები ქართულ ენაზე პირველად სირიული ხელნაწერიდან გადმოიღეს.
ანტიოქიიდან მოსულმა მამებმა თავიანთი მოღვაწეობით განამტკიცეს ქართველი ერი სარწმუნოებაში. ისინი ისევე მოევლინნენ მხსნელად სპარსთაგან შევიწროებულ საქართველოს, როგორც წმინდა ნინო - წარმართულ ივერიას. ასურელ მამათა ენერგიულმა მოღვაწეობამ, ბიზანტიისაკენ ცხადად გადახრილი პოლიტიკური ორიენტაციის მძლავრმა გავლენამაც დიოფიზიტობას საქართველოში მონოფიზიტობაზე გაამარჯვებინა და მაზდეანობიდან მომავალი საფრთხეც აარიდა.
ჩუქება
